Historia - mgr Andrzej Błaszczuk

 mgr Andrzej Błaszczuk

HISTORIA POWSZECHNA 1815-1914-

wybrane problemy

I.         Zagadnienia wstępne.

1. Ramy czasowe omawianej tematyki.

2. Geneza i treść rozwiązań politycznych o charakterze systemowym na przykładzie ładu wiedeńskiego, systemu wersalsko-waszyngtońskiego oraz porządku jałtańsko-poczdamskiego.

3. Porządek wiedeński i jego cechy charakterystyczne.

II.        Europa i świat w pierwszej połowie XIX stulecia.

1. Znaczenie reform Steina i Hartenberga w kontekście programu zjednoczenia Niemiec.

2. Postanowienia kongresu wiedeńskiego i ich polityczne reperkusje.

3. Ziemie polskie w pierwszej połowie XIX stulecia w aspekcie politycznym, gospodarczym i społecznym.

4. Wiosna ludów 1848-1849 i jej historyczne znaczenie.

III.      Europa i świat w drugiej połowie XIX stulecia.

1. Wojna krymska jako zwiastun destrukcji porządku wiedeńskiego.

2. Sytuacja polityczna, gospodarcza i społeczna w USA w kontekście wojny secesyjnej i jej skutków.

3. Rewolucja Meiji w Japonii.

4. Anglia w epoce wiktoriańskiej.

5. Zjednoczenie Włoch i Niemiec.

6. Obraz sytuacji politycznej w Europie w latach 70-tych XIX wieku.

IV.      Kolonializm drugiej połowy XIX stulecia.

1. Polityka Anglii, Francji, Niemiec, USA oraz Japonii wobec Chin.

2. Cechy charakterystyczne polityki kolonialnej Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej.

3. Polityczne, gospodarcze i społeczne konsekwencje polityki kolonialnej.

4. Eskalacja konfliktów między starymi i nowymi potęgami.

5. Ukształtowanie się doktryny imperialnej.

6. Główne kierunki przemian gospodarczo-ekonomicznych w drugiej połowie XIX wieku.

7. Kultura materialna i duchowa przełomu XIX i XX wieku.

I. ZAGADNIENIA WSTĘPNE

1. Znaczenie postępu techniczno – technologicznego w dziejach.( Rewolucja techniczna neolitu; rewolucja przemysłowa XVIII stulecia)

2. Klasyfikacja cywilizacji wg. kryterium kolejności powstawania

• cywilizacje I generacji (najdawniejsze ) 2750 – 1200 p. n. e. [egejska, egipska, międzyrzecza, środkowoamerykańska]
• cywilizacje II generacji (antyczna) 1200 p. n. e. – 300 n. e.   [grecka, rzymska, indyjska, żółtej rzeki]
• cywilizacje III generacji (europejska) 300 n. e. – 1800 n. e.   [łacińska, bizantyjska, arabska i ich kontynuacje w ramach cywilizacji ogólnoświatowej]

3. Zjawisko dyfuzji kulturowej; zagadnienie związku przyczynowo – skutkowego na wybranych przypadkach.

4. Źródła historyczne i ich klasyfikacja; krytyka źródła historycznego, a problem obiektywizmu historycznego.

5. Płaszczyzny rozwoju historycznego: gospodarcza, społeczna, polityczna i kulturowa a kontekst ich wzajemnych relacji i oddziaływań

6. Przebieg koniunktury geopolitycznej dla Polski w okresie od X do XX w. (jako przykład rozwiązania metodycznego dla zajęć dydaktycznych z historii o charakterze powtórzeniowym)

II. STAROŻYTNY EGIPT

1. Etapy rozwoju państwa egipskiego.

2. Struktura społeczeństwa egipskiego.

3. Religia.

• od religii pierwotnych do rozbudowanego systemu politeistycznego
• zoomorfizacja i antropomorfizacja egipskich wyobrażeń religijnych
• etapy rozwoju gospodarki egipskiej

III. STAROŻYTNA GRECJA  /CYWILIZACJE II GENERACJI/

1. Punkty zwrotne w dziejach Hellady.

2. Geneza i struktura organizacyjna greckiego polis

3. Ewolucja ustroju ateńskiego, a kontekst zmian  społeczno – gospodarczych wywołanych skutkami wielkiej kolonizacji[1].

4. Wielka kolonizacja grecka i epoka wielkich odkryć geograficznych – próba porównania.

5. Wojny grecko – perskie: geneza, przebieg i znaczenie.

6. Zasadnicze linie rozwoju kultury greckiej; wpływ linearnego postrzegania czasu na rozwój filozofii greckiej

7. Hellenizm. Kultura hellenistyczna

8. Organizacja armii greckiej.

IV. STAROŻYTNY RZYM

1. Punkty zwrotne w dziejach starożytnego Rzymu.
2. Etapy podbojów rzymskich.
3. Kartagina wzorem śródziemnomorskiego imperium.
4. Ewolucja ustroju politycznego Rzymu.
5. Przyczyny upadku Imperium Rzymskiego
6. Kolonat jako zapowiedź feudalizacji stosunków społecznych.
7. Cechy charakterystyczne państw śródziemnomorskich.

V. CHRZEŚCIJAŃSTWO

1. Etapy przenikania chrześcijaństwa w obszar rzymskiej tradycji religijnej; ewolucja chrześcijaństwa od kultu lotialnego do religii uniwersalnej o zasięgu światowym.

2. Struktura organizacji kościelnej

3. Organizacja kościelna i instytucja państwa rzymskiego – charakter wzajemnych relacji.

4. Czynniki stymulujące ewolucje politycznej doktryny kościoła (V – XII w)

5. Kościół i cesarstwo w dobie walki o zwierzchnictwo nad chrześcijańską Europą.

6. Zmierzch i upadek europejskiego uniwersalizmu.

7. Państwo polskie wobec cesarstwa i papiestwa w dobie sporu o inwestyturę.

1. Ziemie polskie w latach 1795 -1918  - ogranizone formy autonomii.
2. Państwo polskie, jego organizacja i funkcjonowanie w dwudziestoleciu międzywojennym.
3. II Rzeczpospolita w latach okupacji hitlerowskiej i radzieckiej.
4. Geneza i znaczenie Państwa Podziemnego.
5. Przeobrażenia prawno - ustrojowe na ziemiach polskich w latach 1944 - 1952 .
6. Przełomy polityczne w historii PRL-u.
7. Państwo i społeczeństwo polskie po roku 1989.